مطالعه موردي: اضطراب و بی قراري برگرفته از مشکلات دارویی

جوزت، یک زن 29 ساله اچ آي وي مثبت است که هیچ سابقه روانپزشکی در گذشته نداشته است. او تقریبا دو هفته بعد از آغاز رژیم ضد رتروویروسی کامبیویر و افاویرنز، نشانه هاي اضطراب و بی قراري را تجربه می کند. نشانه هاي اولیه او شامل بی خوابی، رویاهاي زنده و تحریک پذیري است. به دنبال آن بی قراري، ناآرامی، بی خوابی و دشواري در تمرکز یا متمرکز باقی ماندن پیش می آید. پزشک داروهاي ضد رتروویروسی او را قطع می کند و دوز پایینی از ترازودون را براي بهبود خواب براي او تجویز می کند (50 میلی گرم هنگام خواب اگر نیاز باشد). نشانه هاي او شروع به بهبودي می کند. او می تواند یک رژیم ضد رتروویروسی جدید از دیدانوزین، لوپیناویر- ریتوناویر و نویراپین را بدون هیچ گونه دشواري یا ظهور دوباره نشانه هاي روانپزشکی آغاز کند.

آیا داروهاي ضد رتروویروس یا دیگر داروها می توانند در ایجاد اضطراب نقش داشته باشند؟

مورد جوزت اثرات جانبی بالقوه در درمان روانی عصبی داروهاي ضد رتروویروسی را نشان می دهد. اضطراب با مصرف داروهاي گوناگونی که براي درمان اچ آي وي استفاده می شوند در ارتباط است و با مشکلات پزشکی نیز مرتبط است، اگرچه دلیل این ارتباط هنوز به طور واضح مشخص نشده است. در میان این داروها، ضد رتروویروس افاویرنز با میزان بالایی از اثرات جانبی درمان روانی عصبی در ارتباط است شامل، اضطراب، بی قراري، خیال پردازي و بی خوابی.

اگر هر گونه ارتباط میان نشانه هاي اضطرابی بیمار و تغییرات در تجویز دارو ظاهر شود، مراقب بایستی دارو را قطع کند تا نشانه ها تخفیف پیدا کند. اگر قطع داروي تجویز شده امکان پذیر نباشد و یا تجویز برخی داروها که ممکن است منجر به اضطراب شوند، براي تخفیف نشانه ها داروهاي دیگري مانند ضد افسردگی ها، داروهاي آرام بخش یا خواب آور یا داروهاي ضد روانپریشی به رژیم دارویی کلی بیمار اضافه گردد.

آیا اختلال هاي زمینه اي پزشکی یا خود اچ آي وي می توانند منجر به اضطراب شوند؟

بر خلاف اختلال هاي خلقی در اچ آي وي که ممکن است ناشی از درگیري ویروسی سیستم عصبی مرکزي باشد، نقش ویروس ایدز در سبب شناسی اختلال هاي اضطرابی روشن نیست و هنوز تحقیقات در مورد آن ادامه دارد. اگر چه در بیشتر موارد، اچ آي وي مرکز توجه نشانه هاي اضطراب است تا علت اضطراب.

هنگام ارزیابی عوارض روانپزشکی در طول دوره هر بیماري مزمنی، درمانگران باید همیشه مشکلات پزشکی و دارویی بیمار (داروهاي با نسخه و بدون نسخه) را به عنوان ریشه احتمالی نشانه ها در نظر گیرند. در بیماران مبتلا به اچ آي وي، نشانه هاي اضطرابی ممکن است در چندین مشکل پزشکی وابسته به اچ آي وي به همراه مسمومیت یا ترك داروهاي روان گردان رخ دهد. زمانی که علت زمینه اي پزشکی شناسایی می شود، بایستی درمان فوراً انجام شود.

مطالعه موردي: اضطرابی که به یک مشکل پزشکی مرتبط است

گري، یک مرد 40 ساله سفید پوست است که تقریباً 6 ماه پیش براي او عفونت اچ آي وي تشخیص داده شد. از آن روز به بعد، او بیماري یا عفونت خاصی نداشته است. عفونت اچ آي وي او تحت کنترل است. با توجه به بار ویروسی بسیار پایین و شمارش سلول CD4 سیصد عدد در میلی متر مکعب، گري هیچ گونه داروي ضد رترووی روسی دریافت نکرده است. اخیراً نشانه هاي افسردگی، خستگی، اضطراب و بی قراري در او افزایش یافته است. او دائم عصبی است و به طور منظم دندان قروچه دارد و ناخن هایش را می خورد. او همچنین قادر به حفظ تمرکز بر روي تکالیف یا فعالیت هایش نیست و می گوید مانند گذشته حافظه خوبی ندارد.

درمانگر یک آزمون روانی کوچک براي او ترتیب داد. نمره او 26 از 30 شد. در طول این جلسه، درمانگر وضعیت او را بی قرار و ناآرام گزارش می کند. طبق آزمایش خون، آزمایش کامل خون و شیمی خون او در محدوده بهنجار است، اما سطح ویتامین B12 او بسیار پایین است. درمانگر براي او مکمل ویتامین B12 تجویز می کند و افسردگی، خستگی، اضطراب و اختلال شناختی اش به طور قابل ملاحظه اي بهبود می یابد.

منبع: کتاب روانپزشکی و روانشناسی ایدز