دلریوم چیست؟

1395/10/12

دلریوم یک عارضه عصبی-روانی است که اغلب در بیماران بستري مبتلا به ایدز روي می دهد. طبق راهنماي تشخیص (DSM-IV)، سه دسته نشانه ي اولیه براي تشخیص دلریوم لازم است:

  • اختلال در هوشیاري همراه با کاهش در قدرت تمرکز، تداوم یا تغییر توجه

  • تغییر در شناخت (نقصان حافظه، سردرگمی، یا اختلال در زبان) یا ایجاد یک اختلال ادراکی که با یک دمانس قبلی یا در حال تکامل قابل توجیه نیست. این حالت ممکن است به صورت روان پریشی آشکار و اغلب به شکل پارانویا یا توهم ظاهر شود.

  • این اختلال در مدت کوتاهی رخ می دهد (معمولا در طول چند ساعت یا چند روز) و در طول روز در نوسان است. معمولا مدرکی مبنی بر بروز یک بیماري، همراه با یا بدون ناهنجاري آزمایشگاهی، و یا عارضه جانبی دارویی وجود دارد که از نظر اتیولوژي وابسته به این اختلال تلقی می شود.

دلریوم ممکن است بصورت پرکار یا کم کار نمایان شود. شناسایی دلریوم پرکار آسان تر است و اغلب همراه با اضطراب، بی قراري، یا روان پریشی آشکار شود. تشخیص دلریوم کم کار سخت تر است و ممکن است همراه با نشانه هاي خواب آلودگی بیش از حد شبیه به افسردگی و انزواي اجتماعی باشد. هر دو شکل دلریوم به درمان روانی جواب می دهند.

استفاده از مقیاس سنجش هذیان مموریال (MDAS) که یک ابزار سنجش هذیان 10 موردي است را باید مد نظر قرار داد. این مقیاس یک ابزار مطمئن براي سنجش شدت دلریوم در بیماران مبتلا به نوع پیشرفته این بیماري است. اعتبار این ابزار سنجش در بیماران بستري مبتلا به سرطان پیشرفته و ایدز تایید شده است. نمره برش 13 نشان دهنده دلریوم است.

اتیولوژی افتراقی دلریوم چیست؟

بیماران بستري مبتلا به ایدز در معرض خطر بزرگی از دلریوم هستند و علت آن اغلب نامشخص بوده و یا به چند عامل بر می گردد. تشخیص افتراقی گسترده است و می تواند شامل موارد زیر شود:

  • عفونت های سیستمیک

  • مسمومیت دارویی: مواد مخدر، استروییدها، آرامبخش- خواب آورها، آنتی کلینرژیک ها، مسمومیت با الکل و مواد یا ترك الکل و مواد، آنتی بیوتیک ها، داروهاي ضد تشنج، و یا ضد سرطان ها

  • اختلال در غدد درون ریز و کمبود ویتامین: بیماري آدیسون، بیماري تیرویید، کمبود ویتامین ب 12

  • ضربه به سر یا تومور داخل جمجمه اي، عفونت ها، یا ازدیاد غیرعادي مایع در داخل جمجمه

  • کم فشاري خون

  • انسفالوپاتی هاي متابولیک: هیپرناترمی یا هیپوناترمی، اورمی، کاهش کلسیم، کاهش منیزیوم، کمبود اکسیژن در بافت هاي بدن، کاهش قندخون، اسیدوز، افزایش قلیاي بدن، کم آبی بدن، نارسایی کبد، نارسایی غده آدرنال، یا نارسایی لوزالمعده

  • نارسایی هاي خونی: کم خونی شدید، اختلال انعقادي، افزایش تعداد سلول هاي سفید خون

  • اختلالات تشنجی

  • منبع: مرکز ملی پیشگیری از ایدز ایران