بیماران در دوره حاد علائم روانی ممکن است در رابطه جنسی ناایمن و مصرف مواد درگیر شوند یا نشوند. روانپزشکان باید این احتمال را به صورت موردی و از طریق کسب اطلاعات از سابقه رفتارهای پرخطر فرد ارزیابی کنند. اگر این احتمال وجود داشته باشد که بیماران هنگامی که داروهای روانپزشکی شان را متوقف می کنند در فعالیت های پر خطر وارد شوند، پزشکان ممکن است. راهبردهای چندی را برای کاهش خطر اچ آی وی در نظر گیرند، از جمله بستری شدن زودرس، درمان های قوی تر، یا مشاوره های فشرده تر برای بیماران در این خصوص چطور ایمن باقی بمانند. بیماران باید استراتژی هایی براي کاهش آسیب بیاموزند تا پیامدهای منفی ادامه مصرف الکل یا دارو را به حداقل برسانند.

پزشکانی که در زمینه مشاوره بیماران و کاهش آسیب تجربیات زیادی ندارند ممکن است بیمارشان را به یکی دیگر از همکارانی که در زمینه این رویکرد آموزش دیده است و راحت تر با این مباحث میتواند رو به رو شود ارجاع دهند. همچنین بیماران باید دسترسی نامحدودی به کاندوم به ویژه به صورت بی نام داشته باشند. (سبد کاندوم در جاهای مختلف درمانگاه موجود باشد).

مباحث ویژه ايی که در وضعیت افراد مبتلا به اچ آی وی همراه با بیماری های روانی مزمن و سخت دخیل است کدامند؟

عفونت اچ آي وی به طور حساسی با اثرات درمانی و اثرات جانبی داروهای روان پزشکی ارتباط دارد. پزشکان داروهای روانپزشکی را با دوزهای پایین تری شروع می کنند و به آرامی دوز آن را بالا می برند. سطح داروها، در صورت امکان، باید به دقت رصد شوند، به ویژه هنگامی که بیماران رژیم های دارویی پیچیده ای داشته باشند (بخش سوم از کتاب روانپزشکی و روانشناسی ایدز، درباره داروشناسی مطالعه شود)

گروه های حمایتی در اجتماع یا در مراکز روانپزشکی، شیوه موثری براي تشویق بیماران اچ آی وی مثبت بدون نشانه هستند تا رفتارهای پر خطر خود را تغییر دهند و سلامت جسمی شان را حفظ کنند. این نوع از مداخلات گروهی می تواند جلوی بدتر شدن نشانه های روانپزشکی را بگیرد و حس تعلق نسبت به جامعه ایجاد کند، انزوای اجتماعی را کاهش دهد، هنجارهاي ایمن همتا را تقویت کند، نوع دوستی را تشویق کند و به بیماران احساسی از ارزشمندی و پیشرفت القا کند.

روانپزشکان برای کمک به بیماران برای حفظ سلامتی خود، باید اطمینان دهند که نشانگرهای زیستی آنها در هنگامی که درمان با داروهای ضد رتروویروسی شروع می شود به طور منظم بررسی می شود. بیماران روانپزشکی، مانند بیماران داخلی، اغلب به داروهای تجویز شده پایبند نیستند. این امر ممکن است به این دلیل باشد که آنها داروها را به عنوان بخشی از زندگی خود می دانند که می تواند آن را کنترل کنند. توانایی فرد براي ادامه مصرف داروهای روانپزشکی اش بهترین پیش بینی کننده براي پایبندی بیمار به رژیم درمانی اچ آی وی است. پزشکان می توانند برای بهبود پایبندی بیماران به مصرف داروهایشان گام های زیر را بردارند، از جمله:

• کمک به فرد براي دیدن دورنمایی از پایبندی به رژیم دارویی که از طریق آن می تواند کنترل بخشی از زندگی اش را در دست گیرد

• متقاعد کردن روانپزشکان و متخصصان بیماري هاي عفونی براي گفتگو درباره نیاز فرد براي آمادگی شروع داروهای ضد رتروویروسی

• زمان بندی براي شروع یک رژیم درمانی ضد رترو ویروسی همراه با تعهد فرد برای درمان

• انتخاب داروهایی که جلوی تداخل دارویی را می گیرند و به حداقل رساندن تعداد و مقدار مجاز قرص هایی که فرد مصرف می کند

• هماهنگ کردن برنامه درمانی براي اچ آی وی و اختلالات روانپزشکی

مطالعه موردی:

تغییر رفتارهای پر خطر در افراد دچار با بیماری های روانی مزمن و سخت

کن، مرد 38 ساله ای با اختلال اسکیزوافکتیو (اسکیزوفرنی عاطفی) است که 5 سال پیش مبتلا به اچ آی وی تشخیص داده شد. از آن روز به بعد توسط یک روانپزشک و یک متخصص بیماری های عفونی به طور مشترك تحت درمان است. بار ویرروسی اش قابل تشخیص نیست. او در یک آپارتمان تنها زندگی می کند و سه سال است که در یک جا کار می کند. او اخیراً رابطه عاشقانه ای با زن مبتلا به اسکیزوفرنی پیدا کرده است. علی رغم سال ها سوء مصرف مواد، وضعیت اچ آی وی او منفی است و هم اکنون هوشیار است. او و کن یک خانواده هستند ولی از خطراتی که او و بچه را تهدید می کند نگران هستند.

منبع: مرکز ملی پیشگیری از ایدز ایران