آگاهی از اچ آی وی ضروری است ولی براي کم کردن خطر کافی نیست. مداخلاتی که فقط متکی به آگاهی هستند اثر کمی بر روی رفتار بر جای می­گذارند. توانایی بیماران روانپزشکی آمریکایی برای پاسخ دادن دقیق به پرسش هایی درباره ایدز در مطالعه 1990 قابل مقایسه با جمعیت کلی آمریکا در آن زمان بود. با وجود این بسیاری از بیماران روانپزشکی کمبودهای زیادی در میزان آگاهی و درک دارند. برای مثال:

- 42 درصد نمی­ دانستند که می ­توانند از راه تزریق مواد آلوده شوند

- 48 درصد اعتقاد داشتند که تمیز کردن با دقت بعد از رابطه جنسی آنها را در برابر ویروس محافظت خواهد کرد

- بیش از 43 درصد اعتقاد داشتند که زنان دگرجنس گرا ایدز نمی ­گیرند

- 45 درصد اعتقاد داشتند که ظاهر فرد مشخص می­کند که آیا مبتلا به اچ ­آی­ وی هست یا نه.

به منظور اطمینان از اینکه همه بیماران، بدون توجه به وضعیت اچ آی وی شان، اطلاعات مورد نیاز را دارند، متخصص باید درك آنها را درباره پیشگیری و انتقال اچ آی وی و پیشگیري را ارزیابی کند و هر گونه برداشت نادرست را روشن نماید. حتی با داشتن دانش کامل درباره اچ آی وی و انتقال آن، هنوز بعضی افراد ممکن است نتوانند در راستای اطلاعاتی که دارند عمل کنند و خطر را کاهش دهند. برای مثال، زنی ممکن است بداند که در معرض خطر قرار دارد و حتی براي اجتناب از عفونت انگیزه لازم را داشته باشد ولی ممکن است به روابط جنسی ایمن پایبند نباشد زیرا ممکن است این اقدامات در نظر شریک جنسی اش قابل قبول نباشد و در نتیجه منجر به طرد گردد. اصول درمان شناختی رفتاری (بندورا، 1988) و تئوری عمل منطقی (فیش بین و آجزن، 1975) در مطالعاتی جدی در رابطه با مداخلات کاهش خطر اچ­آی­وی با بیماران روانپزشکی آزموده شدند.

الگوهای مداخلات پیشگیری از اچ آی وی موجود در ادبیات با انواع مداخلاتی که در دیگر برنامه های روانی اجتماعی توانبخشی برای افرادی با بیماری های روانی سخت و مزمن استفاده می شوند شباهت دارند. (کلی، 1997)

این مطالعات از کار با بیماران با به کار بردن مفاهیمی که پیش از این برای روانپزشکان آشنا هستند حمایت می­کنند:

• نگرش درباره پیشگیری از اچ آی وی. بیمار را به سوي نگرش های مثبت، مزایا و انتظار و پیش بینی نتایج مثبت تشویق کنید. به نوع ادراکات گروه های طبیعی حمایت اجتماعی (از جامعه، شریکان جنسی) برای چنین رفتارهایی توجه کنید. ادراکات حمایت های طبیعی اجتماعی و علاقه به موافقت با دیگران را تغییر دهید.

• تصمیم به عمل بر مبنای دانش درباره انتقال و پیشگیری از اچ آی وی. آنها را برای به کار بردن دانش و مهارت ها تشویق کنید. آنها را تشویق کنید تا برای رفتار ایمن برنامه ریزی کنند (با استفاده از کاندوم)

• مهارت های رفتاری برای انجام اقدامات لازم برای پیشگیری از اچ ای وی. از طریق آموزش، شرایطی فراهم آورید تا مهارت هایی را تمرین کنند از جمله: توانایی های کلامی و غیرکلامی برای گفت و گو درباره رابطه جنسی ایمن با شریک جنسی، خودداری از داشتن رابطه جنسی ناایمن، استفاده از کاندوم مناسب (با استفاده از مدل های آناتومی) و خارج شدن از موقعیتی که رابطه جنسی ایمن ممکن نباشد. مهارت هایی را که باعث خوددداری از مصرف مشروبات الکلی و مواد پیش از رابطه جنسی می­شود یا پیامدهای بالقوه مضر مستی را کاهش می­دهد (مثلا با عدم استفاده مشترک از وسایل تزریق) تمرین و تقویت کنید.

• خود مدیریتی رفتارهای پرخطر. از اعتقاد بیمار در توانایی اش در به کار بردن مهارت های رفتاری حمایت کنید. درک بیمار از توانایی اش برای رعایت همیشگی محدودیت های رابطه جنسی ایمن و عدم بازگشت به رفتارهای غیرایمن را بررسی و حمایت کنید.

• کاهش خطر از طریق روش حل مساله شخصی. افراد را برای خریدن کاندوم تشویق کنید. بر مهارت های رفتاری که برای پیشگیری از اچ­ ای ­وی ضروری هستند و بیمار آنها را نمی­ داند تاکید داشته باشید. بیماران را ترغیب کنید مهارت های پیشگیری از اچ ­ای ­وی را از طریق بازی نقش، بازخوردها و تقویت پیامد به صورت الگوهای ثابت درآورند و سپس عملکردشان را تصحیح کنند.

• منبع: مرکز ملی پیشگیری از ایدز ایران