تاثیر منفی اضطراب بر سیستم ایمنی بدن انسان

1398/12/10

رییس دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت گفت: اضطراب می ‌تواند روی سیستم ایمنی تأثیر منفی داشته و بدن را در برابر بیماری‌ ها تضعیف کند.

دکتر احمد حاجبی در گفت و گو با وبدا، درخصوص چگونگی غلبه بر اضطراب ناشی از شیوع کروناویروس در کشور، بیان کرد: در روزهای اخیر، بسیاری از افراد اضطراب ابتلا به ویروس کرونا را دارند، اضطراب واکنش طبیعی به شرایط سخت و تهدید آمیز است، اما اگر شدید و طولانی شده و رنج ایجاد ‌کند، زندگی را مختل می‌ کند. اضطراب می ‌تواند روی سیستم ایمنی تأثیر منفی داشته باشد و بدن را در برابر بیماری‌ ها تضعیف کند. گاهی نیز اضطراب باعث رفتارهای ناکارآمد می‌ شود. برای مثال، ممکن است باعث شود، مکررا اخبار اشتباه یا ناخوشایند را برای هم ارسال کنیم و پیام‌ های درست و دستورالعمل ‌های علمی را ندیده بگیریم.

وی افزود: اقداماتی که فرد مبتلا به اضطراب انجام می‌ دهد و چرخه‌ اضطراب خودش و دیگران را بیشتر می ‌کند، شامل جستجوی مداوم خبر در رسانه‌ ها و شبکه‌های اجتماعی نامعتبر است، همچنین، عدم اطمینان و بزرگ‌ نماییِ‌ خطرات، از ویژگی‌ های افراد مضطرب است. اشخاصی که از قبل دچار اختلال اضطراب منتشر، اختلال اضطراب بیماری و اختلال وسواسی جبری بوده ‌اند، در این شرایط اضطراب بیشتری را تجربه می‌ کنند.

شست و شوی مداوم دست ها به منظور اطمینان روانی از عدم ابتلا به بیماری

دکتر حاجبی درخصوص نحوه برخورد با اضطراب ناشی از ابتلا به بیماری، گفت: مردم برای اینکه از عدم ابتلا به بیماری اطمینان حاصل کنند، می توانند، دست‌ هایشان را مکررا بشویند. این مؤثرترین روش برای پیشگیری از بیماری است. در وهله بعدی، به دنبال اطلاعات دقیق باشند و این اطلاعات را از منابع معتبر مانند، سازمان جهانی بهداشت، وزارت بهداشت و سایت‌ های دانشگاه‌های علوم پزشکی دریافت کنند. همچنین، می ‌توانید سوالات خود را از سامانه سلامت با شماره ۱۹۰ بپرسند.

نشر اخبار و اطلاعات نادرست، ممنوع!

مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با بیان اینکه لزومی ندارد که مردم روزانه بیش از یک یا دوبار اخبار را چک کنند، ادامه داد: مردم باید توجه کنند که قبل از بازنشر اخبار و اطلاعات، از صحت آنها مطمئن شوند. انتشار اخبار نادرست، اضطراب اطرافیان شما و جامعه را بی ‌دلیل افزایش می دهد.

کرونا، اولین و آخرین بیماری واگیردار و همه ‌گیر نیست

دکتر حاجبی اظهار کرد: مردم باید آگاه باشند که این بیماری، اولین و آخرین بیماری واگیردار و همه ‌گیر نبوده و کشنده‌ ترین بیماری نیز محسوب نمی شود؛ شاید جالب باشد که بدانید از هر صد نفری که مبتلابه این بیماری می‌ شوند، دو نفر ممکن است که جانشان را از دست بدهند. در ضمن، بعضی از بیماری‌ ها که چندان جدی گرفته نمی‌ شود، مرگ ‌و میر بالایی دارند. برای مثال، سالانه بیش از یک میلیون نفر در جهان به علت ابتلا به سل جان خود را از دست می ‌دهند.

تحرک کافی داشته باشید و حتی در خانه ورزش کنید

وی درخصوص فعالیت های داخل منزل، توصیه کرد: اگر برای رعایت ایمنی ساعات طولانی در منزل هستید، سعی کنید در منزل هم فعال باشید و بیکار نمانید. تحرک کافی داشته باشید و حتی در خانه ورزش کنید. برای قدم زدن و پیاده روی به مکان های خلوت یا طبیعت بروید و خود را به مدت طولانی در منزل حبس نکنید. با دوستان و اطرافیان خود صحبت کنید. صحبت در مورد نگرانی‌ ها به بهتر شدن حال شما کمک می ‌کند، اما صحبت های خود را به اخبار کرونا ویروس محدود نکنید.

وی ادامه داد: سعی کنید، بر مواردی که روی آن کنترل دارید، تمرکز کنید. از روش هایی که قبلا برای کاهش اضطراب و استرس شما موثر بوده استفاده کنید. برای مثال، روش‌ های آرام ‌سازی و ریلکسیشن را به کار ببرید. خود را سرگرم کنید، فیلم تماشا کنید یا هر فعالیت لذت ‌بخشی که شما را آرام می ‌کند.

دکتر حاجبی تصریح کرد: اگر احساس می‌ کنید، تحت ‌فشار زیادی قرار دارید، یا انجام کارهای روزمره برای شما سخت شده، با پزشک، روانپزشک یا روانشناس مشورت کنید.

مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درخصوص چگونگی کنترل اضطراب در شرایط پراسترس و بحرانی مانند شیوع ویروس کرونا، اظهار کرد: اکثر ما وقتی با اتفاقات و حوادث ناگواری مانند سیل، زلزله، یا از دست دادن عزیزی روبرو می شویم، یا احساس کنترل روی شرایط نداریم و اوضاع برایمان غیرقابل پیش‌ بینی می‌ شود؛ مانند مواجهه یا همه‌ گیری ویروس کرونا، دچار استرس می شویم.

وی افزود: استرس گاهی نتیجه یک اتفاق مهم و غیرمعمول است و گاهی هم به دلیل انباشته شدن فشارهای کوچک پیش می‌ آید. وقتی احساس می ‌کنیم شرایط برای ما غیرقابل تحمل شده، قادر به مدیریت اوضاع نیستیم و فشار روی ما بسیار زیاد است، ممکن است در بحران باشیم.

وی گفت: هریک از ما به شکل متفاوتی به استرس و حوادث‌ ناگوار واکنش نشان می ‌دهیم. گاهی نشانه ‌های جسمی ‌مانند سردرد، دردهای پراکنده بدنی، مشکل گوارشی، احساس خستگی، کاهش اشتها، بی‌ خوابی پیش می ‌آید و گاهی نشانه ‌های روانی رفتاری، مانند احساس ترس و اضطراب، درماندگی، نا امیدی، کرختی و شوکه‌ شدن، یا خشم تجربه می‌ شود.

دکتر حاجبی درخصوص مفهوم تاب آوری، عنوان کرد: به آنچه که به ما کمک می کند با استرس‌ ها و حوادث سخت کنار بیاییم، "تاب‌آوری" گفته می شود. "تاب‌آوری" به این معنی نیست که تحت‌ تاثیر مشکلات قرار نمی‌ گیریم و ناراحت نمی ‌شویم، بلکه، تعیین می ‌کند چطور با مشکلات کنار بیاییم، از آنها گذر کنیم و سلامت روانمان را حفظ کنیم.

کمتر اخبار را چک کنید

مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درخصوص بایدها و نبایدها در شرایط پراسترس و بحران، اظهار کرد: اکثر رفتارها و واکنش‌هایی که افراد در هنگام حوادث و بحران‌‌ های غیر منتظره از خود نشان می ‌دهند، رفتارهایی طبیعی است، به همین دلیل به خودتان یا دیگران برچسب ضعیف، ترسو و یا غیرطبیعی بودن نزنید. از موقعیت‌ هایی که استرس شما را زیاد می ‌کند، دوری کنید. برای مثال، کمتر اخبار را چک کنید. خواندن اخبار یک یا دوبار در روز استرس کمتری دارد تا اینکه تمام طول روز اخبار را ببینید یا بشنوید.

در مورد نگرانی‌ ها و احساساتتان حرف بزنید

وی افزود: از جمع‌ های پر‌تنش دوری کنید. در مورد نگرانی‌ ها و احساساتتان حرف بزنید و از بیان آنها خجالت نکشید. اجازه بروز احساساتی مانند، گریه و خشم را به خود و دیگران بدهید.با احساسات و افکار خود نجنگید، تغییر حال شما در هر لحظه طبیعی است و برای حل و فصل آن نیاز به زمان است. بپذیرید که همه چیز در کنترل شما نیست. سعی کنید، برنامه و زندگی عادی خود را حفظ کنید و روی چیزهایی که کنترل دارید، تمرکز کنید، نه روی چیزهایی که کنترل ندارید.

موسیقی گوش کنید

وی ادامه داد: ساعت‌هایی را به ‌دور از فضای مجازی بگذرانید و کارهایی که برای شما آرامش بخش است را در برنامه روزانه تان بگنجانید. برای مثال، نیایش کنید، موسیقی گوش کنید، کتاب بخوانید، یا فیلمی‌ که دوست دارید تماشا کنید.

به اندازه کافی استراحت کنید

وی با بیان اینکه در شرایط بحرانی و بی ‌ثبات، تصمیم مهمی ‌نگیرید و تغییر بزرگ در زندگی خود ایجاد نکنید، خاطرنشان کرد: به اندازه کافی استراحت کنید، خواب خوب و کافی کمک می‌ کند که توان خود را بازیابی کنید. ورزش کنید. اگر امکان ورزش منظم ندارید، تحرک بیشتری داشته باشید و حداقل بیست دقیقه در روز پیاده ‌روی کنید. از روش‌های آرام‌ سازی استفاده کنید. در مواقع استرس نفس‌ های عمیق بکشید. در حضور کودکان در مورد اخبار بد صحبت نکنید. از مصرف هر نوع دارو بدون تجویز پزشک خود‌داری کنید. از مواد مخدر یا الکل برای سرکوب احساسات منفی استفاده نکنید. در صورتی که احساس کردید برای چند روز متوالی نمی‌توانید کارهای روزمره را انجام دهید یا کنترل بر حس‌ ها و شرایط خود ندارید، به پزشک ، روانپزشک یا روانشناس مراجعه کنید.

مراجعه به روانشناس و روانپزشک در صورت نیاز
دکتر حاجبی تاکید کرد: درصورت نیاز به کمک ‌های پزشکی، روانپزشکی و یا روانشناسی، به مراکز خدمات جامع سلامت، درمانگاه‌ها، بیمارستان‌ها و یا هر مرکز درمانی که در دسترس شما است، مراجعه کنید.

منبع: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه