روانشناس و روان‌درمان‌گر، ضمن تاکید بر نقش پررنگ اعضای خانواده در معالجه و درمان فرد معتاد تصریح کرد که این نقش نباید در روند درمان تبدیل به دخالت شود.

آزاده اولیایی روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی ایرنا در خصوص نقش خانواده در درمان اعتیاد اظهار داشت: خانواده به طور حتم نقش موثری در پیشگیری و درمان این بیماری (اعتیاد) ایفا می‌کند.

وی افزود: به عبارت دیگر مراجعه به مراکز درمان به منظور معالجه و درمان همراه با خانواده بی‌شک موجب کسب نتایج ارزنده می‌شود.

اولیایی ادامه داد: همراهی و آشنایی خانواده با تیم درمان و سنجش و ارزیابی کلینیک و شاخص‌های اعتبار مرکز درمان نیز از مهمترین اقدامات خانواده در این رابطه است.

وی همچنین با بیان این که حضور در جلسات آموزش خانواده نیز ضروری است، تصریح کرد: یکی از مهمترین اشتباهات رایج خانواده در مسیر درمان اعتیاد، مداخله در تست‌های اعتیاد، دارو و درمان است.

اولیایی افزود: همراهی خانواده در معالجه و درمان بیمار اثرگذار است، اما این مشارکت باید حضور در جلسات درمان و آموزش خانواده به منظور آشنایی با وظایف باشد.

خانواده همکار تیم درمان است

این روان‌درمان‌گر گفت: در حقیقت اعضای خانواده همکار تیم درمان است و باید رفتار و عملکرد معتاد را (خارج از کلینیک) تحت نظر داشته باشد، اما نتایج تست و روند معالجه و درمان، نوع دارو و... از وظایف خانواده محسوب نمی‌شود.

اولیایی همچنین با اشاره به قوانین خانواده یادآور شد: در یکی از جلسات آموزش خانواده قوانین خانواده نیز به منظور معالجه و درمان بیمار تعریف می‌شود؛ تیم درمان در بهترین حالت 4 - 3 ساعت را با بیمار طی می‌کند، اما خانواده همه ساعات شبانه روز را با بیمار می‌گذراند.

وی با بیان این که براساس نوع درمان تعداد جلسات آموزش خانواده نیز تعیین می‌شود، گفت: درمان اعتیاد برای بیماران مختلف متفاوت است؛ به عبارت دیگر الگوی درمان با توجه به نوع مواد، سال‌های مصرف، سن، جنس و بیماری‌های زمینه‌ای متفاوت است.

اولیایی خاطرنشان کرد: برخی بیماران نیازمند داروهای نگهدارنده (به همراه مشاوره) هستند و درمان برخی بیماران مبتنی بر روان‌درمانی است. بنابراین دخالت خانواده در روش معالجه و درمان اشتباه است.

انتظار از تیم درمان واقع‌بینانه باشد

این روانشناس تاکید کرد: انتظار از تیم درمان نیز باید واقع‌بینانه باشد؛ اعتیاد به عنوان یک بیماری جسمی، روانی و اجتماعی در درازمدت اتفاق می‌افتد و بر این اساس معالجه و درمان آن نیز در کوتاه‌مدت حاصل نمی‌شود.

به گفته وی، درمان این بیماری باید تداوم داشته باشد؛ به دارودرمانی محدود نمی‌شود و روان‌درمانی نیز (به منظور تداوم روند درمان) از عناصر اصلی معالجه است.

اولیایی اظهار داشت: خانواده همچنین باید ترکیب جلسات دارودرمانی، روان‌درمانی و خانواده‌درمانی را از تیم درمان درخواست کند. وابستگی به برخی مواد دخانی صرفا روانی و بنابراین نیازمند روان‌درمانی است.

توبیخ و تشویق بیمار با مشورت تیم درمان انجام پذیرد

وی افزود: باج دادن در مسیر معالجه و پاداش‌های افراطی نیز از اشتباهات رایج خانواده در مراحل درمان است؛ پاداش و تنبیه بیمار (معتاد) باید با مشورت تیم درمان انجام پذیرد؛ زیرا گاه یک اشتباه همه روند درمان را تضییع و بی‌نتیجه می‌کند.

اولیایی همچنین عنوان کرد: این بیماری صرفا با دارو و استراحت درمان نمی‌شود؛ روند معالجه در این بیماری گاه پس از دارودرمانی آغاز می‌شود و مستلزم حمایت مشاور و روانشناس برای تغییر نگرش، آگاه‌سازی فردی، آشنایی با مهارت‌های زندگی و تکنیک‌های مقابله با وسوسه جهت رشد بازتوانی ذهنی و روانی است.

منبع: ایرنا 99.05.12