دکتر علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزیر بهداشت امروز در نشستی به مناسبت روز جهانی ایدز، گفت: پاندمی کرونا سبب شد برخی کشورها از برخی ماموریت‌های اصلی غافل شوند که این موضوع نگران‌کننده است. چراکه اگر این برنامه‌ها تحت تاثیر قرار گیرد، یکی از خسارت‌های جبران ناپذیر به کل دنیا وارد می‌شود. مهم است که همه سیاستمداران دنیا به این موضوع بپردازند.

دکتر رئیسی اظهار کرد: ما از ابتدای سال جاری اولین سیاستمان در مقابل پاندمی کرونا حفظ برنامه‌های جاری حوزه PHC است. یکی از اقدامات مهم ما این است که توسط همه اداراتمان در سطح بهداشت، همه مدیران را موظف کردیم اقدامات را بازنگری کنند و ببینند در هر حوزه آیا اقدام عقب افتاده‌ای داریم یا خیر.

وی افزود: کار ارزشمندی بود و در تمام حوزه‌ها شامل بیماری واگیر، غیرواگیر، واکسیناسیون و... این اقدام انجام شد. ما بیش از حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار خدمت عقب‌افتاده با ضرب‌الاجل فوری را ارائه دادیم که تجربه خوبی در بحث پاندمی است.

این مسئول گفت: در همه حوزه‌ها باید برنامه‌ای در ارتباط با وضعیت اجرای اهداف و تحقق آنها دنبال شود تا مبادا در پاندمی کرونا از چیزی غافل شویم. برای مهار بیماری‌های ویروسی، قابل انتقال و واگیردار فقط عزم و اراده یک کشور کافی نیست و همه کشورها باید دست به دست هم دهند.

• نگران همسایه‌های شرقی هستیم

معاون وزیر بهداشت ادامه داد: در پاندمی کرونا بسیار نگران همسایه‌های شرقی هستیم. نه برای کرونا، بلکه برای کنترل سایر بیماری‌ها. پاندمی کرونا باعث شده که کشورها خدمات روتین خود را فراموش کنند. مثلا واکسیناسیون‌شان دچار اشکال شده است که همین مساله، مسئولیت ما را بسیار سنگین می‌کند.

رئیسی گفت: پاندمی کرونا به ما نشان داد یک راه بیشتر نداریم، آن هم این که باید همبستگی جهانی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی وجود داشته باشد و این موضوعی است که اگر راهبرد اصلی نباشد، دچار مشکل می‌شویم. در کنترل بیماری های ویروسی و واگیردار است که لغت "دهکده جهانی" معنا می‌گیرد. نمی‌توان کشوری را ایمن تصور کرد ولی سایر کشورها از اجرای برنامه غافل باشند.

• بیماریابی ایدز کمتر از حد انتظارمان است

این مسئول گفت: علی‌رغم تحریم‌های ظالمانه ما سعی کردیم در چندین جبهه بجنگیم. تجربه‌های سطح دنیا در کنترل کرونا به ایجاد محدودیت‌ها بازمی‌گردد؛ در حالی که این موضوع فشار اقتصادی را افزایش می‌دهد. در کنار تمام مشکلات کشور، آمریکا ناجوانمردانه به ما فشار می‌آورد.

معاون بهداشت وزیر بهداشت تاکید کرد: ما حتی در بحث تامین کیت‌های تشخیصی اچ‌آی‌وی امسال دچار مشکل شدیم. در بحث حمایت از آزمایشگاه‌ها دچار مشکل شدیم؛ علی‌رغم اینکه یک شبکه گسترده آموزش دیده داریم، ولی ابزار در دستمان به راحتی فراهم نبود. ما هم علی‌رغم برنامه‌های قوی که برای کنترل ایدز داریم ولی به خاطر تحریم‌ها مشکلاتی داریم.

وی با اشاره به اینکه بیماریابی ایدز کمتر از حد انتظارمان است، تاکید کرد: اهداف ۹۰-۹۰-۹۰ باید محقق می‌شد اما در بحث بیماریابی ۹۰ درصدی مشکل داریم‌ که ناشی از عدم برنامه‌ریزی نیست. بلکه ناشی از تحریم‌ها است. در سطح دنیا کاهش تعداد بیماران و کاهش مرگ و میر مبتلایان به ایدز را داریم.

رئیسی درباره آمار ابتلا به اچ‌آی‌وی در کشورمان گفت: ما ۶۰۴۳۱ تخمین مبتلای زنده داریم که از این تعداد ۲۲هزار و ۴۰۶ نفر شناسایی شده و در حال زندگی هستند. تاکنون در کل ۴۱۸۷۶ نفر بیمار ثبت شدند و در کل ۱۹۴۶۹ مرگ به واسطه این بیماری ثبت کرده‌ایم. کمتر از ۴۰ درصد بیماران را شناسایی کردیم و ضعف ما در شناسایی ۹۰ درصد مبتلایان مشهود می‌شود. ما باید حدود ۵۴ هزار بیمار را شناسایی می‌کردیم ولی کل شناسایی ما کمتر از این عدد است.

وی افزود: سال گذشته اقدام به تامین کیت رپید کردیم، ولی مشکلات زیادی برایمان ایجاد شد. ۸۲ درصد مبتلایان اچ‌آی‌وی در کل مردان و ۱۸ درصد زنان هستند. درصد ابتلا اندکی در زنان افزایش یافته است. در سال ۱۳۸۸ حدود ۱۳ درصد مبتلایان زنان بودند و اکنون این عدد در شش ماه نخست سال به ۳۰ درصد رسیده است.

• راه‌های انتقال ویروس

معاون بهداشت وزیر بهداشت درباره راه‌های انتقال ویروس اظهار کرد: گرچه بحث انتقال از اعتیاد تزریقی ۵۹.۲ درصد است، اما بحث انتقال از طریق جنسی نسبت به سال‌های قبل افزایش یافته و به ۲۳ درصد رسیده است. انتقال از مادر به کودک نیز ۱.۷ درصد و انتقال از طریق خون و فرآورده‌های خونی ۰.۲ درصد است.

رئیسی گفت: روند درصد انتقال در بحث اعتیاد تزریقی و رابطه جنسی نشان می‌دهد که در سال ۱۳۸۵ فقط ۹ درصد از طریق رابطه جنسی آلوده می‌شدند و ۷۵ درصد موارد از طریق اعتیاد تزریقی بود.

وی افزود: بحث این نیست که رابطه جنسی پرخطر خیلی بیشتر شده بلکه اقدام درخشانی در حوزه کنترل معتادان تزریقی انجام شد و خدمات مناسبی در DIC‌ها ارائه شد و با در اختیار گذشتن لوازم، سرنگ و ... توانستیم آمار انتقال از طریق اعتیاد تزریقی را کاهش دهیم؛ یعنی تزریق وجود دارد اما تزریق سبب انتقال اچ‌آی‌وی نشده است و معنای آن کاهش آمار معتادان تزریقی نیست. ما سعی کردیم اگر هم قرار است تزریقی انجام شود، به شکل ایمن باشد.

رئیسی گفت: اگر موارد تخمین‌زده را پیدا کنیم و به آنها خدمات ارائه دهیم، موفق خواهیم بود. درست است که در شناسایی موارد دچار ضعف هستیم اما بیمارانی که شناسایی شدند را به خوبی تحت درمان و مراقبت قرار دادیم و درمان آنها هم موثر بوده است.

• وضعیت مبتلایان روستای چنارمحمودی

رئیسی درباره مبتلایان به ایدز روستای چنارمحمودی استان چهارمحال‌وبختیاری هم که سال گذشته خبرساز شد، گفت: در بحث روستای چنار محمودی اقدام بسیار مناسبی صورت گرفت و تمام بیماران آن منطقه تحت کنترل وزارت بهداشت هستند و این واقعا اقدام درخشانی در وضعیت فعلی است.

این مسئول گفت: در شناسایی موارد جدید نیازمند بازنگری در تمام برنامه‌ها هستیم و اگر شعار امسال روز جهانی مبنی بر «همبستگی جهانی، مسئولیت مشترک»، محقق نشود، شناسایی ۹۰ درصد مبتلایان هم محقق نخواهد شد که این موضوع هم فقط بر عهده وزارت بهداشت نیست و همه دستگاه‌ها باید پای کار باشند. گاهی مسائل قومی، قبیله‌ای و انگ زدن به بیماری مانع از بیماریابی درست می‌شود که نمونه این اتفاق روستای چنارمحمودی بود.

معاون بهداشت وزیر بهداشت تاکید کرد: به یاد داریم که رسانه‌های بیگانه چگونه به این موضوع می‌پرداختند. مگر دلشان به حال اهالی روستا سوخته است؟ خیر اینطور نیست. این کار حمله‌ای به برنامه و PHC در ایران بود. ما بیماریابی کردیم و کار درستی است که جای تشویق دارد که شناسایی صورت گرفته است.

او گفت: همان کشورهایی که این موضوع برایشان مهم می‌شود خودشان هم موارد زیاد مبتلا به بیماری دارند و حتی یکی از اشخاصی که در مورد این موضوع در کشور ما اظهار نظر می‌کند خودش مبتلا به بیماری است. اما آیا دنیا در بیماریابی به ما کمک کرد؟ ما کار خودمان را انجام می‌دهیم ولی اگر همکاری مشترک نباشد، دچار مشکل می‌شویم.

• در سیل ۹۸ هم مبتلایان اچ‌آی‌وی را فراموش نکردیم

معاون بهداشت وزیر بهداشت با اشاره به قدرت خدمات در نظام PHC کشور، تصریح کرد: دستورالعمل کرونا و اچ‌آی‌وی و ارتباط این دو تدوین شد. این کار اسفند ۹۸ انجام شد؛ یعنی زمانی که دنیا در شوک کووید۱۹ بود و کسی به فکر اچ‌آی‌وی نبود ولی ما به فکر بودیم. هر اتفاقی هم که بیفتد نباید از سایر بسته‌های خدمتی غافل شویم. در این پاندمی تحویل داروها به بهترین شکل انجام شد. مبتلایان اچ‌آی‌وی به دلیل نقص سیستم ایمنی از افراد آسیب پذیر هستند و ما برای ارائه دارو به منزل آنها رفتیم تا آنها از خانه خارج نشوند.

رئیسی اضافه کرد: در اوایل سال ۹۸ هم که درگیر سیل و زلزله بودیم، باز دارورسانی با حفظ محرمانگی به مبتلایان اچ‌آی‌وی متوقف نشد و حتی یک بیمار اچ‌آی‌وی در کشور نبود که دارو به دستش نرسیده باشد یا تاخیر در دریافت دارو داشته باشد.

منبع: همشهری آنلاین