اکثر مردم همه باکتری‌ها و قارچ‌ها را موجوداتی مضر و بیماری‌زا تلقی می‌کنند، اما واقعیت این است که بسیاری از آن‌ها در حفظ سلامت بدن مفید هستند.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کرمانشاه، کارشناس نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفت: اصطلاح پروبیوتیک از یک واژه لاتین و یک واژه یونانی مشتق شده و به معنی «مطلوب برای زندگی» است، باکتری غلط در جای غلط می‌تواند آسیب رسان باشد، اما باکتری صحیح در جای درست می‌تواند فواید زیادی داشته باشد و اینجا دقیقا جایی است که پروبیوتیک‌ها دست به کار می‌شوند.

مهندس رضا الوانی افزود: پروبیوتیک‌ها میکرو ارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که توانایی جلوگیری از شیوع بیماری‌ها و درمان آن‌ها را دارند، همچنین می‌توانند یک گوارش سالم و سیستم ایمنی سالم را برای ما فراهم آورند.

وی خاطرنشان کرد: پروبیوتیک‌ها به بدن کمک می‌کنند تا جمعیت میکروارگانیسم‌های خود را در یک سطح سالم (غیر بیماری‌زا) نگه دارد، یا پس از آن‌که در اثر بیماری، این جمعیت از حد تعادل خارج شد، دوباره به این سطح سلامت باز گردد.

مهندس الوانی اظهار داشت: غذا‌های پروبیوتیکی غذا‌هایی هستند که حاوی کشت‌های میکروبی زنده‌اند و برای بدن فواید زیادی دارند. این باکتری‌های مفید را می‌توان در محصولات لبنی مثل ماست، پنیر، سبزیجات تخمیر شده مانند کیمچی و سایر غذا‌هایی که می‌توان در آن‌ها باکتری کشت داد، مانند انواع نوشیدنی‌ها و مکمل‌ها یافت کرد.

کارشناس نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفت: پروبیوتیک‌ها طیف گسترده‌ای از میکروب‌ها را در برمی‌گیرند، رایج‌ترین این میکروب‌ها گروهی از باکتری‌ها هستند که در جنس‌های لاکتوباسیلوس (Lactobacillus) و بیفیدوباکتریوم (Bifidobacterium) طبقه‌بندی می‌شون، البته باکتری‌های دیگری نیز به عنوان پروبیوتیک، شناخته شده‌اند.


ساز و کار پروبیوتیک‌ها برای کمک به سلامت بدن چگونه است؟

مهندس الوانی افزود: پروبیوتیک‌ها از دو راه در بدن ما فعالیت می‌کنند اول این که سیستم گوارش ما را بهبود می‌بخشند، زیرا سیستم گوارش نیازمند برقراری تعادل بین باکتری‌های مفید و مضر می‌باشد.

وی گفت: انتخاب غذا‌های غلط، استرس، کمبود خواب، استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک‌ها و دیگر دارو‌ها همگی می‌تواند تعادل این باکتری‌ها را بهم بزند که پروبیوتیک در این هنگام به داد ما می‌رسند.

این کارشناس نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه یادآور شد:: زمانی که سیستم گوارشی به خوبی کار کند، فیلتری برای مواد مضر مثل سم‌ها، باکتری‌های مضر، مواد شیمیایی و دیگر پسماند‌های مواد غذایی می‌شود و تحقیقات نشان داده است که فواید استفاده از پروبیوتیک‌ها برای درمان اسهال، درد‌های شکمی، نفخ، عفونت‌ها و بیماری‌های کبد چرب بسیار زیاد است.

به‌گفته مهندس الوانی یکی دیگر از تاثیر‌های پروبیوتیک‌ها بر سیستم ایمنی بدن می‌باشد که سیستم ایمنی بدن ما را در برابر جرم‌ها محافظت می‌کند و زمانی که به درستی کار خود را انجام ندهد، ممکن است فرد از واکنش‌های آلرژیک، اختلالات سیستم ایمنی و عفونت‌های پوستی رنج ببرد.

وی افزود: نتایج مطالعات نشان داده اند که پروبیوتیک‌ها در جلوگیری از ابتلا به عفونت‌های ویروسی و باکتریایی نقش مهمی دارند، همچنین اثرات مفید پروبیوتیک‌ها بر ویروس‌های ایجاد کننده عفونت در دستگاه تنفس فوقانی تایید شده است.

مهندس الوانی اظهار داشت: مطالعات اخیر نشان داده اند که COVID-۱۹ بر تعادل میکروبیوتای طبیعی در روده انسان با کاهش لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم، اثر می‌گذارد. افراد مبتلا به کووید-۱۹ از اسهال مربوط به استفاده از آنتی بیوتیک، رنج می‌برند که نشان دهنده نیاز به استفاده از پروبیوتیک‌ها برای متعادل کردن جمعیت میکروبیوتای روده است.

وی گفت: بنابراین استفاده از مواد غذایی حاوی پروبیوتیک یا مکمل‌های پروبیوتیک در کنار دیگر مراقبت‌های بهداشتی میتواند راهکار مناسبی جهت کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌های ویروسی از طریق تقویت سیستم ایمنی بدن باشد.

منبع: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه